Rechtmatigheid is een thema dat organisaties in de centrale- en decentrale overheid bezighoudt. VendorLink heeft een groot aantal klanten binnen deze sector, waardoor rechtmatigheid ook een belangrijk onderwerp is voor ons.
Aanbesteden
Bij centrale en decentrale overheidsinstanties moeten inkooppakketten worden aanbesteed wanneer het inkoopvolume hoger is dan de drempelwaarden voor Europese aanbesteding.
De Europese Commissie stelt elke twee jaar nieuwe drempelwaarden vast die afhankelijk zijn van de soort instantie en branche waarin de opdracht wordt uitgevoerd. Zo is de drempelwaarde voor Europees aanbesteden van leveringen en diensten voor de centrale overheid bijvoorbeeld €144.000, terwijl dat voor de decentrale overheid €221.000 is.
Wat is rechtmatigheid?
Als een inkooppakket moet worden aanbesteed, maakt een opdrachtgever openbaar bekend dat de organisatie een opdracht wil laten uitvoeren zodat bedrijven een offerte in kunnen dienen.
Tijdens de procedure die volgt, worden leveranciers getoetst op basis van bepaalde criteria en wordt er uiteindelijk een contract afgesloten met één leverancier. Dit is de leverancier die de gunning voor de opdracht heeft gekregen.
Als opdrachtgever ben je in dit geval verplicht er naar te streven een zo groot mogelijk percentage van de uitgaven binnen het aanbestede contract te doen. Het percentage uitgaven dat binnen het aanbestede contract wordt gedaan, wordt rechtmatigheid genoemd. Alle uitgaven die buiten het contract worden gedaan zijn onrechtmatige uitgaven.
Het is dus belangrijk om als overheidsinstantie je rechtmatigheid continu te meten. Niet alleen voldoe je zo aan de Europese richtlijnen, maar creëer je ook een goed inzicht in de inkoopuitgaven van de organisatie zoals bijvoorbeeld de grootte van de uitgaven per inkoopcategorie.
Rechtmatigheidsanalyse in VendorLink
In samenwerking met een drietal klanten binnen de centrale overheid heeft VendorLink een module ontwikkeld waarmee de mate van rechtmatigheid van inkoop berekend kan worden.
Een mooi voorbeeld van hoe samenwerking tussen verschillende organisaties kan leiden tot een generieke oplossing waar alle klanten van kunnen profiteren.
In de rechtmatigheidsanalyse kijkt VendorLink naar de uitgaven binnen een inkooppakket en in hoeverre deze gedaan zijn binnen het aanbestede contract.
Voorwaarden voor implementatie
Om de rechtmatigheidsanalyse in VendorLink te kunnen gebruiken, moet er voldaan worden aan een aantal voorwaarden.
1. Je bent verplicht tot Europees aanbesteden
De module is van toepassing op alle decentrale en centrale overheidsinstanties die verplicht zijn tot het aanbesteden van inkooppakketten. Uiteindelijk krijgt één leverancier de gunning.
2. Inzicht in je inkoopuitgaven
Om te meten of inkoopuitgaven daadwerkelijk binnen het aanbestede contract worden gedaan, is het belangrijk om inzicht te krijgen in de totale uitgaven en uitgaven per inkooppakket.
Een geïmplementeerde Spend Management omgeving met een indeling van uitgaven in inkooppakketten, is dus een essentiële basis om de rechtmatigheidsanalyse toe te kunnen passen. Aanbesteden gebeurt immers op basis van inkooppakketten.
3. Contracten zijn geregistreerd in een contract management systeem
Het is van belang dat alle contracten geregistreerd zijn in een contract management systeem (CMS), bij voorkeur gearchiveerd op één centrale plek in contract management software.
Voor elk contract moet worden vastgelegd wat de gevolgde procedure is geweest. Door de link te leggen tussen uitgaven (Spend Analyse) en het contract (Contract Management), kun je in VendorLink toetsen de of de inkoopverwachting daadwerkelijk overeenkomt met de afspraken in het contract.
Rechtmatigheid meten
Er zijn twee belangrijke resultaten die de rechtmatigheidsanalyse met zich meebrengt:
1. Rechtmatigheid als KPI: rechtmatigheid uitgedrukt in volume en in percentage op organisatieniveau, per inkooppakket of per leverancier.
2. Rechtmatigheid als startpunt: bij welke inkooppakketten of leveranciers zit de pijn, welke procedures moeten worden gestart en wat zijn quick wins?
Rechtmatigheidsanalyse in de praktijk
Een medewerker van een organisatie die de rechtmatigheidsanalyse in VendorLink gebruikt, meldde onlangs: “Wij zijn 99,8 rechtmatig. Ik heb inzicht in de uitgaven van onze organisatie door een tool die iedere dag automatisch inlogt op ons boekhoudprogramma en crediteurenadministratie. Zo draai ik, als het nodig is, een spend analyse op dag basis.”
Ben je werkzaam bij een overheidsinstantie en wil je ook meer inzicht in de rechtmatigheid van jouw organisatie? Neem contact met ons op voor meer informatie over de rechtmatigheidsanalyses en overige interessante modules in VendorLink.